يادداشت: على دلفى - فعال اهوازى
مسئله مهاجرت عوامل و نتایج و پیامدهای مختلفی به همراه داشته است .مجموعه این عوامل با فرهنگ و شرایط اجتماعی و اقتصادی ارتباط نزدیکی دارد و در هرکشوری زمینه مهاجرت ناشی از نیازهای اقتصادی ، اجتماعی ، اقلیمی و..... می باشد.
می توان چنین گفت که مهاجرت یک عمل زیستی نیست بلکه ناشی از علل و شرایط نامساعد داخلی و عملا بصورت اجباری و غیرارادی شکل میگیرد.
ازیک دهه گذشته موج مهاجرت مردم عرب اقلیم اهواز بخصوص قشر روستائی شامل کشاورزان و دامداران بدلیل فشارها وبروز مشکلات اقلیمی ،اقتصادی ، فرهنگی آغاز گردیده که زمینه آن اختیاری نبوده بلکه با چاشنی سیاست از جانب حکومت سبب کوچ مردم به شهرهای دیگر شده است مسلما این عمل اجباری با علائق فرهنگی آنان هیچگونه تطابق و همخوانی نداشته و استقرار در شهرهای مقصد آسیب های روحی جدید به آنها وارد کرده است.

ازمجموعه این عوامل میتوان در ابتدا به تبعيض ، نا برابري ، تسلط غير بوميان ، مشکلات اقتصادی و معیشتی مردم همچون نبود فرصتهای شغلی مناسب ، رشد بیکاری،عدم بکارگیری افراد تحصیلکرده و بومی و به کارگماردن افراد غیر بومی و به اصطلاح پروازی بصورت زنجیره وار از راس تا مدیران و کارکنان رده پایین در پروژه های صنعتی ، پتروشیمی ، نفتی و کارخانجات اشاره کرد. متاسفانه بر خلاف وجودشرایط ویژه و برتر اقتصادی با پتانسیل فراوان نفتی ، گازی پتروشیمی و کشاورزی نسبت به سایر شهرها ، بدلیل بی کفایتی و سوءمدیریت حکومت با نوعی از رکود شغلی گسترده در اقلیم اهواز مواجه هستیم و واحدهای عظیم مذکور در جذب این نیروها و کاهش بیکاری نخواسته اند نقشی داشته باشند
وعده ایی که مشغول کارند با بحران از دست دادن شغل مواجه اند. بنابر آمار کشوری، در زمینه نرخ بیکاری در رتبه بالا قرارداریم و هیچ اقدام موثری در زمینه رفع این مشکل برای اقلیمی که منابع آن کل کشور را تامین کرده صورت نگرفته است وبا وعده های کاذب ودر حد حرف مسئولان ، این مشکل همچون آفتی گریبانگیر تعداد زیادی از فارغ التحصیلان و مردم عادی شده است.

از عوامل مهم دیگر در زمینه مهاجرت مردم اقلیم میتوان به خشک شدن آب رودخانه های کارون ، جراحی و کرخه و همچنین خشک شدن آب تالابهای معروف و پرآب هورالعظیم و فلاحیه نام برد که محل ارتزاق و امرار معاش کشاورزان، صیادان و دامداران بوده است و عملا با خشک شدن زمین های کشاورزی تامین معیشت و اشتغال را در مناطق روستائی برای آنان و خانواده هایشان دشوار کرده است. سرزمینی که در گذشته مهد آب رودخانه ها و جلگه نام داشت اکنون به دلیل بی کفایتی و روشهای غلط مدیریتی کلا از آب محروم و یا با کمبود شدید آب مواجه و در روستاهای آن آب آشامیدنی در شرایط غیربهداشتی و غیر استاندارد با تانکر آب رسانی میشود که زمینه بیماریهای میکروبی و مسمومیت ها را فراهم ساخته و حتی در مناطقی آب بصورت جیره بندی و با قطعی چند روزه مواجه است. مردم دیار رودخانه ها و تالابها آب شرب را از برخی شرکتها بصورت بشکه ایی خریداری میکنند ( سوال برانگیز است که این شرکتها آب را از کجا تهیه میکنند در حالیکه اعلام میکنند با بی آبی مواجه هستند و اساسا چرا با نبود آب شهری اقدام به اخذ آبونمان و مالیات آب شرب میکنند؟ چرا با توجه به کمبود منابع داخلی اقدام به صدور آب به سایر کشورها میکنند؟)
سیاست های حکومت را میتوان در انتقال آب کارون از سرچشمه آن با حفر تونل ها و تغییر مسیر آب به مناطق دیگر و واحدهای صنعتی نظامی و مصارف مورد نظر که عمدتا در شهرهای یزد و اصفهان است بی تدبیرانه دانست و ساخت پروژه های غلط و غیر کارشناسانه همچون سد گتوند با ذخیره سازی آب بر روی گنبدهای نمکی درصد شوری آب را ۳ برابر میزان شوری آب دریاها کرده و گذشته از بار سرمایه اصلی مردم شده است.

از مشکلات دیگر اقلیمی میتوان به پدیده گرد وخاک بعنوان سریال بی پایان و تاسف بار اشاره کرد. دلایل مختلفی در بروز و تشدید پدیده ریزگردها (کانونهای داخلی و خارجی) میتوان در منطقه نام برد ولی مهمترین محور آن یعنی کانونهای داخلی بدلیل سوء مدیریت حکومت در جلوگیری از گسترش آنها و عنوان کردن ادعاهایی همچون حوادث غیرمترقبه و غیر قابل پیش بینی و انداختن تمامی تقصیرها در بروز منشاء خارجی ، راهکارهای عملی را برای مقابله با ریز گردها انجام نداده است. این ریز گردها آثار مخربی برمحیط زیست و بروز بیماریهای میکروبی ، تنفسی و همچنین بیماریهای قلبی و روانی بخصوص برای افراد سالخورده و کودکان که سیستم فیزیکی ضعیف تر و آسیب پذیرتری دارند داشته است چرا که میزان آن هر از گاهی بالاتر از حد استاندارد اعلام شده و شرایط نامساعد و اسف باری را بوجود آورده است.
بطوریکه با گذشت بیش از یک دهه از آغاز پدیده ریزگردها و تشکیل کارگروهها و کمیته های ویژه و مکلف شدن دولت ( ماده ۲۳ قانون هوای پاک مصوب ۱۳۹۶ دولت را به اتخاذ تدابیر لازم در ایجاد محیط زیست سالم و جلوگیری از محورهای ایجاد پدیده گردو غبار مکلف کرده است و دولت را در صورت قصور در حفاظت از محیط زیست مسئول دانسته است ) اقدامات لازم در زمینه جلوگیری و یا کاهش آن صورت نگرفته است .

اخیرا دود ناشی از آتش سوزی نی زارهای خشک شده تالاب هورالعظیم ( این تالاب در اثر حفاریهای نفت و گاز رنگ و بوی تالاب را از دست داده است) که حدودا " ۲ ماه از آغاز آتش سوزی آن میگذرد با توجه به وعده های تو خالی مسئولان همچنان در حال سوختن است و دود آن سراسر منطقه را در برگرفته ضمن اینکه استنشاق را برای مردم و بیماران ریوی سخت کرده ، آتش سوزی نی زارها سبب سوختگی دامها و بروز خسارت به دامدارانی که محل ارتزاق آنان از این دامها میباشد، شده است و وضعیت دشواری را در زندگی آنها ایجاد کرده است.

مردم مظلوم عرب اهواز شایسته این همه ناملایمات و سوءمدیریتها نمی باشند زیرا در هر برهه زمانی ، چه در گذشته و چه در حال شایستگی و مقاومت خود را نسبت به خاک آبا و اجداد خود نشان داده اند ولی هیچگاه از حقوق اولیه زندگی و شرایط محیط زیستی سالم با حداقل استانداردها برخوردار نبوده و همیشه متحمل خسارتهای جبران ناپذیری بوده اند.
در آخر میتوان گفت اینطور به نظر میرسد که حکومت با یک سياست برنامه ریزی شده وضعیتی نامطلوب و بحرانی همچون فراهم کردن زمینه های فقر و بیکاری ، نابودی محیط زیست ورودخانه ها ، ایجاد شرایط نامناسب بی آبی و   بی برقی و از بین بردن زمینهای کشاورزی ، به منظور مهاجرت عظیم و اجباری که تغییر بافت جمعیتی را رقم میزند، در دستور کار خود قرار داده است و این امر متاسفانه تا حدودی برای آنها محقق شده است.
اين سياست از مصادیق بارز تبعیض قومی و پاکسازی نژادی علیه یک گروه اتنیکی ب ه منظور راندن از سزمین خود است که باید توسط فعالان منطقه در  نهادهای حقوقی و بین المللی مطرح شود و به مسولان مربوطه حکومت ایران و مجریان این طرحها و طرحهای دیگر ضد بشری علیه مردم عرب اهواز مورد بازخواست قرار گیرند.